Ειδικές Φοβίες

Ειδικές Φοβίες

Τι είναι οι ειδικές φοβίες;

Αποφεύγεις να κάνεις εξετάσεις αίματος, να πας στον οδοντίατρο; Αρνείσαι να ταξιδέψεις με αεροπλάνο; Αποφεύγεις τα ζώα ή τις αράχνες γιατί ανατριχιάζεις, αηδιάζεις ή φοβάσαι υπερβολικά; Έχεις έναν επίμονο ή υπερβολικό φόβο για συγκεκριμένα μέρη, αντικείμενα ή καταστάσεις; …Αν η φοβία σου σε περιορίζει και δεν κάνεις τα πράγματα που θες, αν παράλληλα κάνεις οτιδήποτε για να αποφύγεις τα δυσάρεστα και τρομαχτικά συναισθήματα που εκλύονται όταν βρίσκεσαι αντιμέτωπος με το αντικείμενο του φόβου σου, τότε πιθανά ανήκεις στους χιλιάδες ανθρώπους που πάσχουν από ειδικές φοβίες.

 

 

Ποιες είναι οι ειδικές φοβίες:

  • Ζώων (πχ. φοβία για τις αράχνες, τα σκυλιά)
  • Περιβάλλοντος (φοβία για τα ύψη, το νερό, το σκοτάδι, τα φυσικά φαινόμενα πχ. καταιγίδες, σεισμοί, πλημμύρες)
  • Για το αίμα, τις ενέσεις, τις ιατρικές διαδικασίες (δες περισσότερα παρακάτω)
  • Καταστάσεων (πχ. πτήσης, φοβία για περιορισμένους χώρους, φοβία να διασχίσεις χώρους χωρίς να στηρίζεσαι κάπου)
  • Άλλες, όπως φοβία εμετού, πνιγμονής 

 

 

Ειδικές Φοβίες, anxiety control titika mitsopoulou, τιτίκα μητσοπούλου ψυχολόγοςΣημαντικό ! Η ειδική φοβία είναι η συχνότερα απαντώμενη διαταραχή άγχους στον ευρύ πληθυσμό. Παρότι η έναρξή της τοποθετείται συνήθως στην παιδική ηλικία, οι πάσχοντες αργούν πολύ να αναζητήσουν βοήθεια ή δεν ζητάνε ποτέ, αφού φτιάχνουν έτσι τη ζωή τους, ώστε να αποφεύγουν το μεμονωμένο αντικείμενο ή κατάσταση που φοβούνται. Συνήθως μια αλλαγή στην καθημερινότητά τους δίνει το έναυσμα να αναζητήσουν θεραπεία πχ. μια μετακόμιση από την πόλη σε αγροτική περιοχή σε κάποιον που φοβάται τα φίδια ή τις αράχνες, η επιθυμία να κάνει παιδί σε μια γυναίκα με φοβία ένεσης-αίματος ή μια προαγωγή που προϋποθέτει αεροπορικά επαγγελματικά ταξίδια, σε κάποιον που τρέμει τις πτήσεις.

 

Συνηθέστερες αντιδράσεις των ανθρώπων που έχουν ειδική φοβία

Ένα φάσμα δυσφορικών συναισθημάτων σε κατακλύζει κάθε φορά που συναντάς τον φόβο σου. Μπορεί να αισθάνεσαι άγχος ή τρόμο ή/και να έχεις κρίσεις πανικού. Κάποιοι άνθρωποι νιώθουν ότι τρελαίνονται, χάνουν τον έλεγχο ή φοβούνται μήπως πεθάνουν.

Η φοβία μπορεί να εκφράζεται στο σώμα σου με αυξημένους χτύπους στην καρδιά, ιδρώτα, ναυτία, κόμπο στο λαιμό, δυσκολία στην κατάποση κ.α Το επικρατέστερο συναίσθημα είναι η σφοδρή και αυτόματη επιθυμία να το βάλεις στα πόδια για να ξεφύγεις από την κατάσταση ή το αντικείμενο της φοβίας σου.  Η Αποφυγή είναι η συνηθέστερη αντίδραση και βραχυπρόθεσμα σε βοηθάει, αφού νιώθεις λιγότερο φόβο και άγχος. Σε βάθος χρόνου όμως συντηρεί τις φοβίες σου, σε απομακρύνει από το να μάθεις τι συμβαίνει πραγματικά (για πχ. το αεροπλάνο είναι το ασφαλέστερο μεταφορικό μέσο, δεν είναι όλα τα σκυλιά επικίνδυνα) και έχει το κακό συνήθειο να πολλαπλασιάζεται. Οι φοβίες χειροτερεύουν και ο μόνος τρόπος για να τις αντιμετωπίσεις είναι να εκτεθείς σε αυτές με δομημένο τρόπο.

Προσοχή ! Η ειδική φοβία Αίματος-Ένεσης είναι η μοναδική διαταραχή άγχους στην οποία συμβαίνουν πραγματικά λιποθυμικά επεισόδια!

Ο οργανισμός εκδηλώνει απέναντι στο αίμα, τις ενέσεις, τα τραύματα και τις ιατρικές διαδικασίες (πχ. εγχειρήσεις) μία αντίδραση «παγώματος»-freezing. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα λειτουργεί διαφορετικά από ότι στις άλλες φοβίες και διαταραχές άγχους, με αποτέλεσμα την πτώση των παλμών της καρδιάς και της πίεσης του αίματος. Οι άνθρωποι που πάσχουν κινδυνεύουν να χτυπήσουν ή έχουν ήδη τραυματιστεί αρκετές φορές, επειδή δεν πρόλαβαν να αποτρέψουν την λιποθυμία.

Η θεραπεία συμπεριφοράς με την τεχνική της εφαρμοσμένης έντασης των μυών και την παράλληλη έκθεση υπό ειδικές συνθήκες, είναι η μόνη θεραπεία που μέχρι σήμερα έχει αποδειχτεί αποτελεσματική στην αντιμετώπιση των λιποθυμικών επεισοδίων της εν λόγω φοβίας.