Τι συμβαίνει στο σώμα σου όταν έχεις άγχος;
Όλα τα συναισθήματα θετικά και αρνητικά επηρεάζουν τις σωματικές μας λειτουργίες.
Το άγχος δεν αποτελεί εξαίρεση!
Όταν κάποιος κίνδυνος γίνεται αντιληπτός ή αναμένεται, ο εγκέφαλος στέλνει μήνυμα σε μια ομάδα νεύρων που καλούνται Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα. Αυτό το σύστημα περιλαμβάνει δυο υποσυστήματα, το Συμπαθητικό Νευρικό Σύστημα (ΣΝΣ) και το Παρασυμπαθητικό Νευρικό Σύστημα (ΠΝΣ). Το ΣΝΣ απελευθερώνει ενέργεια και ετοιμάζει τον οργανισμό για δράση (μάχη ή φυγή) ενώ το ΠΝΣ επαναφέρει το σώμα στην αρχική του κατάσταση. Με απλά λόγια, Το ΣΝΣ είναι το γκάζι και το ΠΣΝ το φρένο του οργανισμού.
Επομένως, τόσο όταν φοβάσαι γιατί απειλείται η ζωή σου, όσο και όταν αγχώνεσαι επειδή κάτι φαντάζει πολύ απειλητικό στο μυαλό σου, ο ίδιος συναγερμός στο σώμα σου ενεργοποιείται και προκαλεί όλες ή κάποιες από τις παρακάτω αλλαγές:
-
- Αύξηση των παλμών της καρδιάς. Όταν το σώμα σου ετοιμάζεται να δράσει αυξάνει τη ροή του αίματος και του οξυγόνου προς τους ιστούς, τους μύες και τα ζωτικά σου όργανα. «Φουλάρεις με βενζίνη για να διευκολυνθεί η πάλη ή η φυγή σου».
-
- Για τον ίδιο λόγο αναπνέεις πιο γρήγορα, πιο βαθιά ή/και επιπόλαια. Το αποτέλεσμα είναι δύσπνοια, αίσθημα πνιγμού, ακόμη και πόνοι από σφίξιμο των μυών στο στήθος.
-
- Την ίδια στιγμή το αίμα απομακρύνεται από το δέρμα, τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών. Γι’ αυτό το λόγο κατά τη διάρκεια του άγχους το δέρμα φαίνεται χλωμό και τα δάχτυλα είναι κρύα ή μουδιάζουν. Μουδιάσματα ή μυρμυγκιάσματα μπορεί να νιώθεις και επειδή οι τρίχες που καλύπτουν το σώμα σου συνήθως σηκώνονται όρθιες όταν τρομάζεις ή κινδυνεύεις, για να αυξηθεί η ευαισθησία σου στην αφή ή την κίνηση.
- Την ίδια στιγμή το αίμα απομακρύνεται από το δέρμα, τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών. Γι’ αυτό το λόγο κατά τη διάρκεια του άγχους το δέρμα φαίνεται χλωμό και τα δάχτυλα είναι κρύα ή μουδιάζουν. Μουδιάσματα ή μυρμυγκιάσματα μπορεί να νιώθεις και επειδή οι τρίχες που καλύπτουν το σώμα σου συνήθως σηκώνονται όρθιες όταν τρομάζεις ή κινδυνεύεις, για να αυξηθεί η ευαισθησία σου στην αφή ή την κίνηση.
-
- Επίσης, η ποσότητα του αίματος στο κεφάλι αλλάζει και παράγονται μια σειρά από δυσάρεστα αλλά όχι βλαβερά συμπτώματα, όπως ζαλάδα, θόλωμα στα μάτια, σύγχυση, αίσθημα μη πραγματικού και εξάψεις.
-
- Εφίδρωση. Η ευεργετική επίδρασή της συνίσταται στο ότι το δέρμα γλιστράει και γι’ αυτό το λόγο ο θηρευτής δυσκολεύεται να αρπάξει το θύμα. Ακόμη, ο ιδρώτας δροσίζει το σώμα όταν αυτό υπερθερμαίνεται.
-
- Οι κόρες των ματιών διαστέλλονται, για να αυξηθεί η ποσότητα του φωτός και να δεις καθαρότερα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε θολή όραση ή κουκίδες μπροστά στα μάτια. Για τον ίδιο λόγο μπορεί να βλέπεις το περιβάλλον πιο φωτεινό ή μπερδεμένο «σαν σε όνειρο ή σαν σε ταινία».
- Οι κόρες των ματιών διαστέλλονται, για να αυξηθεί η ποσότητα του φωτός και να δεις καθαρότερα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε θολή όραση ή κουκίδες μπροστά στα μάτια. Για τον ίδιο λόγο μπορεί να βλέπεις το περιβάλλον πιο φωτεινό ή μπερδεμένο «σαν σε όνειρο ή σαν σε ταινία».
-
- Μείωση της σιελόρροιας που προκαλεί αίσθηση ξηρότητας στο στόμα.
- Μείωση της σιελόρροιας που προκαλεί αίσθηση ξηρότητας στο στόμα.
-
- Μείωση της λειτουργίας του πεπτικού συστήματος, που δεν είναι απαραίτητο να λειτουργεί στο μέγιστο όταν χρειάζεσαι επιπλέον ενέργεια σε άλλα ζωτικά όργανα για να επιβιώσεις του άμεσου κινδύνου. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα λοιπά δυσάρεστα σωματικά συμπτώματα όπως ναυτία, κόμπο στο στομάχι ή διάρροια.
- Μείωση της λειτουργίας του πεπτικού συστήματος, που δεν είναι απαραίτητο να λειτουργεί στο μέγιστο όταν χρειάζεσαι επιπλέον ενέργεια σε άλλα ζωτικά όργανα για να επιβιώσεις του άμεσου κινδύνου. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα λοιπά δυσάρεστα σωματικά συμπτώματα όπως ναυτία, κόμπο στο στομάχι ή διάρροια.
-
- Πολλές ομάδες μυών σφίγγονται και αυτό οδηγεί σε μια περιρρέουσα αίσθηση έντασης, βαριά πόδια ή ακόμη και σε πραγματικούς πόνους και τρέμουλα.
- Πολλές ομάδες μυών σφίγγονται και αυτό οδηγεί σε μια περιρρέουσα αίσθηση έντασης, βαριά πόδια ή ακόμη και σε πραγματικούς πόνους και τρέμουλα.
-
- Γενική δραστηριοποίηση του μεταβολισμού. Γι’ αυτό το λόγο , κάποιος που έχει βιώσει όλα ή κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα αισθάνεται ζεστός ή/και εξαντλημένος μετά.
Τέτοιες σωματικές αλλαγές μπορεί να σε κάνουν να σκέφτεσαι ότι κάτι κακό σου συμβαίνει ότι κινδυνεύεις να πεθάνεις, να τρελαθείς ή να λιποθυμήσεις. Οι σκέψεις είναι απόλυτα κατανοητές αλλά η πραγματικότητα είναι αδιαμφισβήτητη. Τα σωματικά συμπτώματα του άγχους μπορεί να είναι βασανιστικά, όμως ο σκοπός της αντίδρασης του οργανισμού με το συγκεκριμένο τρόπο είναι η προστασία και όχι η βλάβη. Η φύση λοιπόν σε έχει προικοδοτήσει με το ΠΝΣ – το φρένο του οργανισμού σου, που θες δε θες μόλις ο κίνδυνος (πραγματικός ή μη) περάσει, θα χαλαρώσει το σώμα σου, εξαφανίζοντας όλες τις παραπάνω δυσάρεστες σωματικές αισθήσεις.
Εν περιλήψει, αυτό που ονομάζουμε άγχος είναι μια φυσιολογική αντίδραση του ανθρώπινου οργανισμού για να αντιμετωπίσει κάποιον κίνδυνο που μπορεί να μην είναι ορατός.
Θυμήσου ότι ! Σε καταστάσεις όπου απειλείται η ζωή σου όπως για πχ. αν έρχεται κατά πάνω σου ένα αυτοκίνητο ενεργοποιείται το γκάζι. Μόλις ξεφύγεις από την πορεία του αυτοκινήτου και σωθείς οι παραπάνω αλλαγές εξαφανίζονται και νιώθεις πραγματική ανακούφιση. Σε καταστάσεις όμως όπου η απειλή είναι στο μυαλό σου όπως όταν αγχώνεσαι στις εξετάσεις, στις κοινωνικές συναναστροφές, σε μια βόλτα στο δρόμο, χρειάζεται να αποδείξεις στον εαυτό σου ότι δεν κινδυνεύεις και να βοηθήσεις το φρένο του οργανισμού σου να ενεργοποιηθεί το γρηγορότερο δυνατό. Μέσα από την θεραπεία σου θα προγραμματίσεις τον εγκέφαλο σου να μην στέλνει το σήμα του κινδύνου όπου δεν κινδυνεύεις πραγματικά, μέχρις ότου πάψουν να εμφανίζονται τα παραπάνω βασανιστικά συμπτώματα.