Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους (ή Κοινωνική Φοβία)
Τι είναι η διαταραχή κοινωνικού άγχους ;
Είναι μια από τις πιο συχνά εμφανιζόμενες αγχώδεις διαταραχές.
Οι άνθρωποι με κοινωνική φοβία, όταν βρίσκονται με άλλους ανθρώπους, μπορεί να αισθάνονται άγχος ή πανικό, να ιδρώνουν, να τρέμουν ή να κοκκινίζουν, να μπερδεύουν τα λόγια τους, ή μπορεί να φοβούνται μήπως πάθουν κάποια από τα παραπάνω. Από φόβο μήπως φερθούν με τρόπο ταπεινωτικό, αποφεύγουν κοινωνικές συναναστροφές και δραστηριότητες.
Τι αποφεύγουν όσοι έχουν κοινωνικό άγχος
Καταστάσεις στις οποίες μπορεί να κριθούν για την απόδοσή τους όπως:
- Δημόσια ομιλία (πχ. παρουσίαση στη δουλειά)
- Συμμετοχή σε ομάδες, τάξεις (πχ. να κάνουν ερωτήσεις)
- Να τρώνε μπροστά σε άλλους
- Να χρησιμοποιούν δημόσιες τουαλέτες
- Να γράφουν μπροστά σε άλλους (να συμπληρώνουν έγγραφα, να υπογράφουν)
- Να εκτεθούν σε κοινό (να τραγουδούν, να παίζουν μουσική, να κάνουν σπορ, να παίζουν θέατρο)
- Να διασχίσουν ένα δωμάτιο, ιδίως εάν όλοι οι υπόλοιποι κάθονται.
καθώς και διαπροσωπικές επαφές που πιθανά να οδηγούν σε στενότερες σχέσεις όπως:
- Να εκφράζουν την γνώμη τους
- Να γνωρίζουν καινούριους ανθρώπους
- Να μιλάνε στο τηλέφωνο
- Να συζητάνε με συναδέλφους και φίλους
- Να προσκαλούν άλλους ανθρώπους να κάνουν κάτι μαζί
- Να πηγαίνουν σε κοινωνικές εκδηλώσεις (πάρτι, γεύματα)
- Να βγαίνουν ραντεβού
- Να φλερτάρουν
- Να διεκδικούν
- Να ζητούν πληροφορίες
- Να παραγγέλνουν φαγητό έξω
- Να επιστρέφουν κάτι σε ένα μαγαζί – να αλλάζουν ένα δώρο
- Να δοκιμάζουν ρούχα
- Να πηγαίνουν σε συνέντευξη για δουλειά
Σημαντικό ! Εάν έχεις κοινωνικό άγχος μπορεί να αισθάνεσαι πολύ άβολα ή να αποφεύγεις κάποιες μόνο από τις παραπάνω καταστάσεις, ενώ σε άλλες να νιώθεις καλά. Για πχ. να συναναστρέφεσαι με φίλους και συγγενείς, αλλά να παθαίνεις κρίσεις πανικού αν κληθείς να κάνεις μια παρουσίαση.
«Άλλα κόλπα» που μπορεί να κάνεις για να αντέξεις!
- Βρίσκεις δικαιολογίες για να μην πας σε κοινωνικές εκδηλώσεις ή για να φύγεις νωρίτερα.
- Στα πάρτι φοράς οτιδήποτε δεν τραβάει την προσοχή, κάθεσαι στην γωνία ή στην άκρη, απομονώνεσαι στο κινητό σου.
- Φοράς γυαλιά ηλίου
- Το αλκοόλ και άλλες ουσίες μπορεί να σε χαλαρώνουν, οπότε πίνεις πριν βγεις ή κατά τη διάρκεια της εξόδου σου.
Ποια τα συνηθέστερα συμπτώματα του κοινωνικού άγχους
στο σώμα: ταχυκαρδία, εξάψεις, κοκκίνισμα, ανακατεμένο στομάχι, τρέμουλο, αίσθημα πνιγμονής, κόμπος στον λαιμό, ξερό στόμα, κοφτή αναπνοή, ναυτία, ζάλη, θολή όραση, τάση προς ούρηση, αφόδευση ή αντίθετα μια προσπάθεια να κρατηθείς από φόβο μη χρειαστεί να πας τουαλέτα και σε ακούσουν.
στη σκέψη: επικεντρώνεις την προσοχή σου στο πως νιώθεις και στο πως φαίνεσαι κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε κοινωνικής επαφής. Φοβάσαι μήπως δείχνεις αγχωμένος ή περίεργος. Αρνητικές σκέψεις υπονομεύουν διαρκώς την εικόνα σου για τον εαυτό σου, κάνεις σενάρια για το πώς μπορεί να σε βλέπουν οι άλλοι.
Ζήτα βοήθεια αν το κοινωνικό άγχος:
- σε εμποδίζει να δώσεις συνέντευξη, να συναναστραφείς συναδέλφους, να μιλήσεις στον προϊστάμενο, να διεκδικήσεις, να εκφράσεις απορίες, να κάνεις ερωτήσεις στα μαθήματα, να συμμετέχεις σε ομάδες, να κάνεις παρουσιάσεις, να δεχτείς προαγωγή, να χτίσεις καριέρα σε επαγγέλματα που σχετίζονται με την κοινωνική έκθεση πχ. ηθοποιός, καθώς και αν εμφανίζεις μειωμένη απόδοση ή ευχαρίστηση στη δουλειά σου ή στο σχολείο σου.
- σε φρενάρει στο να φλερτάρεις, να ανοιχτείς στον άλλο, να ανταλλάξεις γνώμες και απόψεις, να αναπτύξεις ή να διατηρήσεις φιλικές ή συντροφικές σχέσεις, να γνωρίσεις καινούριους ανθρώπους, να διευρύνεις τον κύκλο σου.
- σε αναστέλλει από το να ξεκινήσεις οτιδήποτε καινούριο, μαθήματα, γυμναστική, σεμινάρια, ομαδικά αθλήματα, εκδρομές.
- σε δυσκολεύει να εκτελείς καθημερινές δραστηριότητες όπως το να πας να πληρώσεις στην τράπεζα, να βγεις για ψώνια, να βγεις έξω για φαγητό, για καφέ, να παραγγείλεις, να μπεις στο μετρό, το λεωφορείο, να ζητήσεις πληροφορίες από γνωστούς και αγνώστους.